امروزه درخت سیبکتورن (Sea-buckthorn) که زادگاه اصلی آن در هیمالایا است، در بسیاری از نقاط جهان شناخته شده است.

دانستنی های علمی درباره درخت سیبکتورن (Sea-buckthorn)

* در طی قرون متمادی Seabuckthorn به عنوان میوه ای مغذی با خواص اعجاب آور درخت سیبکتورن به عنوان غذای مکمل درمانی، برای قویتر شدن عضلات و مقاوم شدن بدن اسبهای جنگی در آسیا و اروپا شناخته شده بود.

با این وجود سالهای زیادی از معرفی آن به عنوان میوه ای اعجاب انگیز به مردم آمریکای شمالی نمی گذرد.

* امروزه درخت سیبکتورن که زادگاه اصلی آن در هیمالایا است نه تنها در بسیاری از نقاط جهان شناخته شده است بلکه محصولات این درخت میوه از مربا و آبمیوه و ژله تا کرم های محافظت کننده پوست روز بروز در میان مردم محبوبیت بیشتری پیدا می کند.

* در این گیاه اعجاب آور بیش از ۱۹۰ ماده ی بیولوژیک فعال نظیر ۶ ویتامین، ۲۲ نوع اسید چرب[۱]، ۴۲ نوع چربی و ۳۶ نوع فلاونویید[۲]وجود دارد.

تاریخچه درخت سیبکتورن

نام علمی درخت سیبکتورن HIPPOPHA RHAMNOIDES تیره : Elaeagnaceae است. در دوران باستان از برگ و شاخه ی این درخت در مقابل عفونتهای ناشی از زخم استفاده می شده است.

جنگجویان یونانی از عصاره SEABUCKTHORN برای درخشان تر شدن بدن اسب ها استفاده می کردند به همین دلیل این گیاه را که از ترکیب دو واژه ی HIPPO به معنای اسب و PHAOS به معنای درخشان،HIPPOPHA نامیده اند.

این گیاه در اروپا به نامهای Siberian pineapple ,Sea berry, Sand thorn, شناخته می شود در ایران نیز به نامهای سنجد صحرایی،سنجد تلخ، کام و خولان دریا خوانده می شود و اعراب به آن عاسول رومی لقب داده اند.

دامنه انتشار و گستردگی جغرافیایی درخت سیبکتورن

به خاطر مقاومت شگفت انگیز این گیاه در مقابل تغییرات اب و هوایی دامنه انتشار ان از ارتفاعات پست کنار دریای بالتیک در اروپا تا ارتفاع ۵۲۰۰ متری در دامنه کوه اورست در هیمالایا متفاوت است.

در اروپای غربی این گیاه به خاطر خاصیت جذب نمک و تثبیت خاک در کناره های دریا کاشته می شود در حالیکه درآسیای مرکزی محل کاشت آن بیشتر در نواحی بیابانی و خشک است.seabuckthorn

می تواند دمای مثبت ۴۰ درجه تا منفی ۴۰ درجه سانتیگراد را تحمل کند و در خاکهای شور و قلیایی به رشد خود ادامه دهد.

از ریشه های ضخیم این درختچه به سهولت پا جوش های بسیاری خارج می شود که خود موجبات انبوه شدن گیاه را در ناحیه ای فراهم می آورد و ازاین جهت است که در اراضی ماسه ای سواحل دریاها برای جلوگیری از حرکت تپه های ماسه ای این درختچه را می کارند تا به سهولت براثر انبوه شدن جلوی پیشرفت این تپه ها را بگیرد.

بیش از ۹۰ در صد seabuckthorn دنیا در کشورهای چین ، مغولستان، روسیه ، اروپای شمالی و کانادا وجود دارد.

در ایران نیز به طور طبیعی می توان این گیاه را در نواحی مختلف پیدا کرد، درختچه آن در دامنه البرز، مخصوصا اطراف تهران، ونک، شهرستانک، سپهسالار، میگون، کرج و گچسر,ارتفاعات دویست وبیست متری ونک ، پس قلعه ، قزوین ، آذربایجان : قره داغ به عمل می‌آید.

نام های محلی آن در ایران، سنجد تلخ (خولان)، کام، کهام (دره کرج) کاه (در طالقان) چالی (در قره تپه و ایشلق در میانه) کوکورد (آذربایجان غربی).

آشنایی با درخت سیبکتورن (Sea-buckthorn)

اسامی معروف درخت sea buckthorn در کشورهای دیگر

در زبان نروژی : Tindved
در زبان روسی : oblepiha (گاهی Siberian pineapple)
در کُره : vitamin Namoo
در اروپای شمالی (north of Europe) : North lemon
در زبان عربی: البحر النبق
در زبان ایتالیایی (Italian) : Olivello
در زبان اسپانیایی (Spanish) : espino Amarillo
در زبان رومانی: catina
در فرانسوی: argousier
در زبان ترکی (در ترکیه) : yabanigdesi

در هندی: chharma
واژه ارمنی : chichakkhan | Չիչխան | چیچکخان
واژه یونانی (Greece) : ippofaes | ایپوفائز |  ιπποφαές
واژه چینی: Shaji |  شاجی | 沙棘
واژه مغولی (Mongolia) : chatsargana | چاتسارگانا | чацаргана
در زبان هلندی (Dutch language) : اsanddorn
در زبان اسکاندیناوی (Scandinavian) : Havtorn
در فنلاند (Finland) : tyrni
در لتونی (Latvia) : smiltserkski
در جمهوری چک (Czech republic) : rokitnik

در هلند : duindoorn
در هندوستان : chharma
در لهستان (Poland) و مجارستان : homoktovis
در پرتغال (Portugal) : espinheiro maritimo
در صربستان (Serbia) : Pasjitrn
در استونی (Estonia) : astelpaju
در آلمان : sanddorn

در کشورهای چین، روسیه، سویس، ژاپن، آلمان، هند، ترکیه، انگستان، آمریکا، لیتوانی، فنلاند و پاسکتان هزاران کارخانه در امر تولید این محصول بسیار با ارزش مشغول فعالیت هستند.

از این گیاه که گیاه دارویی نیز به حساب می آید محصولات به دست آمده ازفرایند میوه وبرگ ودانه این گیاه ، شامل محصولات آرایشی-بهداشتی، دارویی وغذایی می باشد.

برگهائی دراز وباریک، نوک تیز و به درازای پنچ تا شش وبه عرض یک سانتی متردارد. پهنک برگ آن فاقد دندانه ولی دارای دمبرگ بسیار کوتاه است.

سطح فوقانی پهنک برگ های آن به رنگ سبز خاکستری ولی سطح تحتانی آنها نقره ای و پوشیده از فلسهای مایل به خرمائی است گل های آن که دراوائل بهارظاهرمی گردد، رنگ مایل به سبز دارد و دو نوع نروماده دارد.

رنگ مایل به سبز دارد و دو نوع نر و ماده دارد. میوه اش کوچک تقریباً کروی به رنگ زرد و نارنجی و دارای طعم ترشی است.

میوه درخت سیبکتورن [۳]

میوه ها ترش مزه و گس هستند و معمولا به صورت خام مصرف نمی شوند و از میوه ها به خاطر اسیدیته زیاد ان در تهیه آب میوه[۴] و شربت[۵] استفاده می گردد.

برگ درخت سیبکتورن رنگ مایل به سبز دارد و دو نوع درخت نر و ماده در طبیعت هس؛ که باید در زمان کاشت نسبت به یک درخت نر با پنج درخت ماده را در فواصل بیش از ۵ متر رعایت کرد.

میوه اش کوچک تقریباً کروی به رنگ زرد و نارنجی و دارای طعم ترشی است [۶] استفاده می شود. به طور معمول میوه ها کمپرس شده (و داخل فریزر قرار می گیرد)، و یا خشک می شوند تا مدت بیشتری سالم بمانند.

و در آبمیوه هسته ها جدا می شود و باقیمانده میوه ها که press – cake نامیده می شود برای استخراج روغن.

buckthorn

از آبمیوه در ساختن رنگ های طبیعی زرد و نارنجی و یا درست کردن مربا و ژله و مارمالاد و صدها محصول مختلف دیگر استفاده می شود امروزه اب میوه [۷] در بسیاری از کشورهای اسیایی و اروپایی شناخته شده است.

مثلا در جنوب فرانسه از اب میوه برای درست کردن نوشابه های الکلی و غیر الکلی و در ایتالیا در ساخت نوعی لیکور معروف به نام لیکور توسکانی [۸] از ان استفاده می کنند.

در المپیک پکن قهرمانان چینی برای تقویت عضلات و مقاومت بدن در برابر خستگی ناشی از یک تورنمنت فشرده، آب میوه ای می نوشیدند که شرکت کنندگان دیگر ان را نمی شناختند این مایع دوپینگ چینی چیزی جز اب میوه ی seabuckthorn نبود.

چرا میوه sea buckthorn یک super food است؟

میوه کوچک و نارنجی رنگ seabuckthorn که تقریبا نصف یک بلوبری است دوازده برابر بیشتر از یک پرتقال متوسط ویتامین ث و سه برابر یک هویج متوسط ویتامین A دارد مقدار زیاد پروتیین ، فیبر، آنتی اکسیدان ، ویتامینها و مواد معدنی موجود درseabuckthorn آن را به یک superfood تبدیل کرده است.

seabuckthorn یک رژیم ویژه ی گیاهخوران و در واقع میوه ای است که همه ی آنچه بدن به ان نیاز دارد را فراهم می کند.

ریشه ها، ساقه ها، برگ ها، گل ها، به ویژه میوه ها آن غنی از مواد مغذی ومواد زیست فعال است.

میوه های آن را با دستکش می چینند و بصورت تازه با حرارتی ملایم و بدون تماس با وسایل فلزی بصورت شربت مربا یا مارمالاد درست می کنند. میوه سیبکتورن و موادی که از این میوه تهیه می شود دارای طعم ترش وکمی گس است.

جدول میزان ویتامینها و مواد معدنی موجود در میوه سیبکتورن sea buckthorn

ویتامین ث۱۳۰۲-۱۱۶۲ میلی گرم در هر صد گرم میوه
ویتامین آ۷۵/. میلی گرم در هر صد گرم میوه
کاروتنویید[۹]۴/۷ میلی گرم در هر صد گرم میوه
فلاونویید[۱۰]۸۸۵-۳۶۵ میلی گرم در هر صد گرم میوه
قند۲۹/۶ درصد
اسیدهای ارگانیک[۱۱]۳۵/۴ درصد
سدیم۲۸/۴۱ میلی گرم در هر کیلو میوه
پتاسیم۱۵۰۰ میلی گرم در هر کیلو میوه
کلسیم۳۸۵ میلی گرم در هر کیلو میوه
آهن۶۸/۱۱ میلی گرم در هر کیلو میوه
منیزیم۷/۴۷ میلی گرم در هر کیلو میوه
روی[۱۲]۹۴/. میلی گرم در هر کیلو میوه
فسفر۰۲/۰ درصد

روغن seabuckthorn

روغن که از میوه یا دانه بدست می اید از هزاران سال پیش شناخته شده و در یونان باستان برای التیام زخم بدن جنگجویان استفاده می شده است در تبت به آن مایع طلایی[۱۳] می گفتند.

در طب چینی از روغن seabuckthorn برای درمان انواع بیماریهای پوستی، خشکی پوست، کنترل عفونتهای پوستی ، درمان سوختگی های شیمیایی و افتاب سوختگی استفاده می شود.

روسیه در طی ۵۰ سال اخیر چندین مرکز بزرگ تحقیقاتی در مورد seabuckthorn راه اندازی کرده است و سالهاست که فضانوردان روسی از کرم های حاوی seabuckthorn برای محافظت در برابر اشعه های کیهانی استفاده می کنند .

اثر مجزه اسای روغن seabuckthorn بر روی سرما زدگی[۱۴] درکشورهای سردسیر شمال اروپا کاملا شناخته شده است.

روغن seabuckthorn دارای ویتامینهای A,B1,B2,C,D,K,,E انواع کاروتنویید، فلاونویید ، اسیدهای ارگانیک و بیش از بیست ماده معدنی است.
Seabuckthorn تنها گیاهی در طبیعت است که همه انواع امگا [۱۵] یعنی امگا ۳،۶،۹،۷ را داراست و ترکیب این مواد معجونی قوی در التیام بخشی است[۱۶]

استفاده از برگ سیبکتورن (seabuckthorn) به عنوان چای گیاهی

از برگ درخت سیبکتورن بعد از خشک کردن می توان به عنوان یک چای گیاهی[۱۷] خوب و با خواص بسیار مفید برای ایمنی بدن استفاده کرد. نکته جالب این است که فرایند خشک کردن[۱۸] تغییری در مواد موجود در برگها نمی دهد.

برگ seabuckthorn تقریبا حاوی تمام مواد داخل میوه است و شگفت اور اینکه برگ حاوی ۲۴ درصد پروتیین است.

عصاره برگ سیبکتورن حاوی مواد ضد التهابی[۱۹] است و از ان در درمان التهاب مفاصل[۲۰] و محافظت از کبد استفاده می شود.
چای فاقد کافیین مزه ای شبیه چای سبز دارد و می تواند به عنوان یک نوشیدنی نشاط آور به صورت سرد یا گرم استفاده شود.

چگونه seabuckthorn با بروز سرطان مقابله می کند؟

امروزه دانشمندان از اثرات رادیکال های آزاد[۲۱] بر بروز بسیاری از سرطانها و نقش انتی اکسیدان ها[۲۲]ی طبیعی در جلوگیری و یا به تاخیر انداختن ان بسیار گفته اند.

سیبکتورن (Seabuckthorn) منبع بسیار غنی از فلاونوییدها ، ویتامین ث و کاروتنوییدها است که با اثرات انتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی نقش بسیار مهمی در مبارزه با سلولهای سرطانی دارند.

روغن سیبکتورن (Seabuckthorn)با کمک به اثر سم زدایی کبد در کاهش احتمال بروز سرطان ها موثر بوده و فلاونویید های موجود در روغن به بیماران سرطانی کمک می کند تا زودتر از اثرات جانبی[۲۳] شیمی درمانی و رادیو تراپی خلاصی یابند.

اثر معجزه آسای seabuckthorn بر روی پوست

استفاده از میوه سیبکتورن، پودر کنستانتره[۲۴]ی میوه به صورت خوراکی و یا مصرف مستقیم روغن و یا کرم seabuckthorn بر روی پوست به خاطر وجود مقادیر زیاد ویتامین ث، فلاونویید ها و کاروتنوییدها اثرات شگفت آوری بر روی پوست بدن دارد.

مقدار فراوان ویتامین ث در seabuckthorn به خاطر خاصیت کلاژن سازی، پوست صورت را صاف نگه داشته و چین و چروکهای صورت را به طور قابل ملاحظه ای کاهش خواهد داد.

از روغن seabuckthorn برای درمان آکنه[۲۵] ،انواع درماتیت[۲۶]، ضایعات پوستی و روزاسه[۲۷] استفاده می شود این اثرات به خاطر وجود اسیدهای چرب اختصاصی، فلاونوییدها، پروتیین و ویتامینهای موجود در seabuckthorn است .

امگا ۳ باعث کاهش التهاب و قرمزی، خارش و سوزش پوست شده و ویتامین E موجودباعث التیام سریع ضایعات می گردد.

کاهش التهاب ناشی از آفتاب سوختگی، کمک به التیام زخم بستر و درمان stretch mark ها از اثرات دیگر روغن seabuckthorn است. استفاده از روغن seabuckthorn پوست بدن را در مقابل رادیکالهای آزاد محیطی و رادیکالهای آزاد تولید شده از متابولیسم داخلی بدن محافظت می کند.

وجود طیف گسترده ی کاروتنویید ها نظیر بتا کاروتن و همچنیین ویتامین ث فروان موجب کلاژن سازی در بدن بدون وجود التهاب اولیه شده و وجود اسیدهای چرب غیر اشباع[۲۸] مثل امگا۳، ۶،۷،۹ پوست را مرطوب نگه داشته و کشش[۲۹] آن را حفظ می کند.

با وجود فلاونوییدهای انتی اکسیدان روغن seabuckthorn اثرضد التهابی داشته و از رشد باکتریهای مضر جلوگیری کرده و در واقع به عنوان یک انتی باکتریال طبیعی عمل می کند.

روغن seabuckthorn مانع جذب امواج ماورابنفش خورشید توسط پوست شده و به راحتی می توان از میوه سیبکتورن به عنوان یک کرم ضد آفتاب طبیعی استفاده کرد.

جدول مقایسه ای میزان ویتامینها در seabuckthorn و سایر میوه ها

 Vitamin AVitamin B1Vitamin B2Vitamin CVitamin K
Seabuckthorn۱۱۰۴/۰۵۶/۰۱۶۰۰-۳۰۰۲۰۰-۱۰۰
کیوی۱۰۰۰-۴۱۰
پرتقال۵۵/۰۸۸/۰۰۳/۰۷۰-۵۰

معجزه ی میوه سیبکتورن بر روی قلب و عروق

Seabuckthorn سرشار از اسیدهای چرب غیر اشباع، انواع امگاها و منبع منحصر به فرد امگا ۷ است. امگا ۷ ماده اعجاب آوری است که در سالهای اخیر شناسایی شده و نقش غیر قابل انکاری در پیشگیری از بیناریهای قلبی عروقی و دیابت دارد.

امگا۷ ریسک مبتلا شدن به بیماری دیابت تیپ ۲ را با کاهش مقاومت سلولهای بدن نسبت به اثر انسولین و پایین اوردن قند خون، کاهش می دهد همچنین میزان کلسترول بد[۳۰]را کاهش داده و میزان کلسترول خوب[۳۱]را افزایش می دهد.

با کاهش جذب و ذخیره سازی چربی در بدن ریسک گرفتگی عروق[۳۲] را پایین آورده و مهم تر از آن میزان فاکتور التهابی[۳۳](CRP) که نقش مهمی در بروز سکته های قلبی و مغزی دارد را کاهش می دهد.

در واقع امگا ۷ موجود در seabuckthorn همان اثرات داروهای شیمیایی ضد چربی پایین اورنده قند خون را بدون بسیاری از اثرات جانبی آن ها در بدن اعمال می کند.

وجود انتی اکسیدانهای قوی در seabuckthorn می تواند از تجمع پلاکت ها در عروق خونی و ایجاد لخته جلوگیری کند بر اساس این یافته ها محققین معتقدند مصرف روزانه سیبکتورن seabuckthorn می توانددر جلوگیری ازبیماریهای قلبی عروقی و دیابت نقش مهمی ایفا نماید.

نقش میوه سیبکتورن در کاهش خستگی و بالا بردن سطح انرژی

Seabuckthorn با وجود مقادیر بالای ویتامین ث و ویتامین E باعث کاهش تنشهای عضلانی[۳۴] بعد از یک روز کار عضلانی سخت می شود. مقادیر بالای امگا۷ در کنار استراحت کافی و کم کردن میزان اضطراب و استرسهای روزانه، انرژی از دست رفته ی بدن شما را باز می گرداند.

به خاطر داشته باشید موادی مثل قهوه و شکر و غذاهای فرآوری شده[۳۵] انرزی شما را از بین می بردکه بهتر است با غذاهای حاوی امگا ۳ نظیر روغن ماهی و سیبکتورن seabuckthorn جایگزین شوند.

index

اثر میوه سیبکتورن در جلوگیری از عفونت و تقویت سیستم ایمنی بدن

امروزه محققین به اثرحیاتی آنتی اکسیدانها در مقابله با رادیکالهای آزاد در جلوگیری از عفونت پی برده اند. وجود میزان بالای کاروتنوییدها (تقریبا ۴/۲ برابر بیش از مواد دیگر) اثر قابل ملاحظه ای در مبارزه با عفونت های ویروسی ، انگلی و باکتریایی دارد.

یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داده است که عصاره برگ seabuckthorn موجب توقف رشد باکتریها در زخمهای پوستی شده است.

نکاتی از طب سنتی در مورد اثرات درمانی میوه سیبکتورن

اثرات روغن میوه سیبکتورن در درمان زخمهای گوارشی درطب سنتی کاملا شناخته شده است. پزشکان چینی از روغن seabuckthorn برای درمان آفت و سایر زخم های داخل دهان استفاده می کردند درمان آسم و سرفه های مزمن و بیماریهای تنفسی دیگر یکی از صدها مورد استفاده seabuckthorn در طب سنتی است.

روغن سیبکتورن seabuckthorn سرشار از اسیدهای چرب ضروری و امگا ۳ است که استفاده مستمر از ان با اثر نرم کنندگی باعث جلوگیری از یبوست می شود.

ازمیوه و پوست درخت میوه سیبکتورن (Sea-buckthorn) در دامپزشکی برای معالجه امراض جلدی استفاده می‌کنند.

نکاتی که در مصرف میوه سیبکتورن باید به آن دقت کرد

مقدار مصرف میوه سیبکتورن به فاکتورهای متعددی نظیر سن ، میزان سلامتی فرد و وجود یا عدم وجود بیماریهای زمینه ای در فرد بستگی دارد.

مطالعات نشان داده است مصرف مربا، شربت، آّب میوه و غذاهای دیگری که با seabuckthorn درست می شوند و یا مصرف کرم های پوستی، ضرری نخواهد داشت. ولی اگر seabuckthorn را به عنوان دارو جایگزین کرده اید باید به بعضی نکات در مصرف میوه سیبکتورن به عنوان دارو دقت کنیم:

۱- با توجه به اثر کاهنده ی فشار خون، در افرادی که فشار خون پایین دارند seabuckthorn باید با احتیاط مصرف شود.

۲- با توجه به خاصیت ضد انعقادی و ضد لخته در بیماران بازخمهای عمیق و خونریزی دهنده و یا قبل از جراحی های بزرگ استفاده نشود

۳-به خاطر خاصیت ضد انعقادی نباید به طور همزمان با داروهای ضد انعقادی دیگرمثل اسپرین[۳۶]،بروفن[۳۷]، دیکلوفناک[۳۸] ویا وارفارین[۳۹] مصرف شود.

۴-مصرف میوه سیبکتورن در زمان حاملگی حتما با مشورت پزشک انجام شود.


۱-Fatty acid
۲ – Flavonoids
[۳] – Berry
[۴] juice
[۵] syrup
[۶] jam
[۷] Seabuckthorn juice
[۸] Tocany liquor
[۹] carotenoid
[۱۰] flavonoid

[۱۱] Organic acids
[۱۲] zinc
[۱۳] Liquid gold
[۱۴] Frost bite
[۱۵] omega
[۱۶] Powerfully healing cocktail
[۱۷] Herbal tea
[۱۸] drying
[۱۹] Anti inflamatory
[۲۰] Arthritis

[۲۱] Free radical
[۲۲] antioxidane
[۲۳] Side effect
[۲۴] Berries concentrare
[۲۵] acne
[۲۶] dermatitis
[۲۷] Rosacea
[۲۸] Unsaturated fatty acid
[۲۹] elasticity
[۳۰] LDL& VLDL

[۳۱] HDL
[۳۲] Aterosclerosis
[۳۳] C-Reactive protein
[۳۴] Muscle tension
[۳۵] Processed food
[۳۶] A.S.A
[۳۷] Iboprofen
[۳۸] Diclofenac
[۳۹] warfarin

Related Images:

پیمایش به بالا